Mundartgruppe

 

 

 

„Mie Meinerküser“

 

 

 

 

 

Erinnerungen

 

an de Kriechsjohre

 

 

 

1939 bis 1945

 

 

 

 

 

Erläwed un upgeschrewwen

 

 

 

von

 

Wilhelm Schäfer

 

 

 

März 2003

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Alle Worte sind so geschrieben, wie sie in Meineringhäuser Mundart ausgesprochen werden.

 

Übliche Rechtschreibregeln können nicht als Maßstab angesetzt werden.

 

Als Beispiel wird angeführt, dass beim Meineringhäuser Platt kein sp oder st gesprochen wird. In beiden Fällen wird sch gesprochen. Entsprechend sind die Worte auch geschrieben.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Als de twedde Weltkriech im Johre 1939 anfeng, wor eck erst 3½ Johre alt. Minn Vatter mossde gliek am Anfang tem Militärdienst inrücken. Eck kann meck noch genau an d`n Daach erinnern. Gemeinsam med Märtens Schorsch worde minn Vatter von Märtens Schorsch sen. meddem Einschpänner no Körbach tem Sammeltransport gebracht. Unse Familie schdund vörr d`m Husse un häd seck veraffschiedet.

 

Noch im Johre 1939 krechden mie in Meinerkusen Inquartierung un zwar utem Saarland. Dat woren sogenannte Rückgeführte, de dat westliche Grenzgebiet no Frankreich verlooten mossden. No uns kamen twei junge Mäkes, de im Husshalt un in d`r Landwirtschaft gehulpen hann. Im September 1940 konnten se wedder terüjje in ärre Heimat.

 

 

 

Auch als Kind krechde me schonn medde, wie de Kriech dat Läwen veränderte. Owends mossden alle Fenster verdunkelt wären.

 

Et gaf nid mehr alles t`käupen, förr de meisten Waren mossde me Läwensmiddelkorten odder Bezuchsschiene hann. De Buren woren sogenannte Selbstversorger, weil se velle Läwensmiddel selwer erzeugeten. Knapp wor vörr allem Zucker, me hulp seck dodörch, dat me als Zuckerersatz Zuckerreuwenhonnich nahm, d`n me selwer hergeschdallt hadde.

 

Ter Honnichgewinnung wurden ümmer enn paar Riejen Zuckerreuwen angebugged. Weil de Zuckerreuwen sehr deep in d`r Äre schdichten, mossden se med ner speziellen Gawwel utgehowen wären. De Reuwen wurden innem Troch med Water öwwergoten un med ennem affgenutzeden Rieserbässmen „geschdumped“, so versochte me de gröwwesde Äre t`entfernen. Dann wurde jede einzelne Reuwe medden Messer geschrapped, bis dat lessde Krümelken Äre entfernt wor. Düsse Arwed wor sehr upwändich, meisten hulpen de Nowerslüde dobie. Me saat in gemütlicher Runde in d´r Köcke un schrappede de Zuckerreuwen. Dono wurden de Reuwen medden Hackemesser odder med d´r Dickwortelmölle terkleinert un im Waschkättel gar gekoked. Dann machte me de heißen Reuwen innen Sack un med enner speziellen Presse wurde de Saft utgepressed. De Saft kam dann innen Waschkättel un wurde so lange gekoked bis de Flüssichkeit so schdief wor, dat se seck schmeeren leet. Dat wor dann de köstliche Honnich, de als Brotupschdreck un tem Süßen verwandt wurde. Biem Honnichkoken machte me seck oft d´n Schpass un schichde de Kinger no Gärtners (Gärtnerei Krummel), ümme de gläserne Ledder te hollen, med d´r me innen Kättel schdiegen wollte, ümme d´n Honnich afftefüllen.

 

Weil Zucker Mangelware wor, häd me auch d´n Kauken med Honnich gesüßt, de Kauken hadde dann enne etwas brune Farwe

 

 

 

Süßigkeiten förr de Kinger gawed so godd wie garnid. Awwer irjendwanne hadde eck entdecked, wo de kleinen Mengen Zucker, de me up de Läwensmiddelkorten krechde, in unsem Husse verschdickelt woren. Ümmer, wenn eck meck unbeobachtet feulte, naschte eck dovon. Am Enge fehlten 100 Gramm Zucker. Dat Schengen minner Omma klinged mie noch innen Ohren.

 

Auch Seipe wor in d´n Kriechsjohren knapp. Me versochde ut Beesdmelk, Fettresten un Seipenschdein selwer Seipe herteschdellen. Dotau wurden de genannten Zutaten tem Koken gebracht. Dörch de ätzende Wirkung vom Seipenschdein wurden alle fessden Beschdanddeile vullkummen upgelosst. Düsse flüssige Masse gaf me inne Form un leet se affkeulen. Dat wor de etwas seltsam rukende Kernseipe.

 

 

 

Alles, wat in d`r Landwirtschaft geerntet worde, ungerlach d`r amtlichen Kontrolle, biem „maschinen“ (Geteide dreschen) wor enn amtlicher Wieger dobie un schdallte dat Gewicht det gedroschenen Getreides fessde. Dann worde fessdegelächt, wat me affgewwen mossde. Als Kraftfauder förrt Veih bleff dann nid mehr vell öwwerrich. De Folje dovon wor, dat de Taunahme bie d`n Suggen un de Melkleistung bie d`n Köjjen schlecht woren. Auch de Keller worden kontrolleert un dann krechde me Bescheid, wat me noch an Katuffelen affgewwen mossde.

 

Fast alle Buren hadden noch ne Zentrifuge unnen Botterfaat, domedde konnte me selwer Botter maken. Ümme seckerteschdellen, dat de ganze Melk affgeläwwert worde un me nid selwer förren Eijenbedarf Botter machte, worden wichdige Deile von d`r Zentrifuge ingesammelt, med Namen versehen un up d`m Daakbodden von d`r Schaule ingelagert.

 

No Kriechsenge sinn Graßes Werner un eck (Willi Schäfer) heimleck uppen Schaulbodden geschlecken un hann unse Deile wedder gehollt. Nu konnten me wedder selwer Botter maken.

 

Weil de meisten Männer ut d`m Dorpe tem Militärdeenst ingetogen woren, krechden de Buren französische Kriechsgefangene taugedeilt.

 

De Gefangenen woren im Pastorenhusse ungergebracht. Se worden morjens von ennem Posten no d`n Familien gebracht un owends wedder affgehollt. De französischen Gefangenen krechden Päckchen ut ärrer Heimat, wo auch Schokolade drinne wor, dovon gawen se uns Kingern manchmol wat. Dat wor wat ganz Besonderes, Schokolade gawed in Deutschland nid te käupen.

 

De Franzosen worden schpäder dörch russische Kriechsgefangene affgelosst. Im Schdöcker wurden twei Baracken errichtet, enne graute förr de Gefangenen un enne klennere förr dat Wachpersonal. Auch de russischen Gefangenen wurden jeden Morgen no d`n Buuren gebracht un owends wedder affgehollt. Schpäder durfden de Gefangenen auch bie d`n Buuren wonnen. De Baracken im Schdöcker worden no Kriechsenge noch johrelang als Wonnraum vermietet. Bie uns wor de Peter. Owends droopen seck de russischen Gefangenen manchmol bie uns in d`r Waschköcke. Eck ging dann med ne Melkkanne no Kalhöfers un hollte Beer. Unse Peter wor enn sehr leewer Mensch. Eck kann meck erinnern, dat hei ut Holt Häkelnodeln schnitzede un wunderschöne kleine Dischdecken un Pottlappen häkelte.

 

Minn Vatter wor intwischen in d`r Ukraine in Russland als Sonderführer ingesatt, hei hadde de Upsicht öwwer 72 000 ha landwirtschaftliche Fläche. Selten kam hei up Orlaup no Heime, dann wor hei dagelang med d`r Isenbahn ungerwäjens. Geschbannt horrte de ganze Familie tau, wenn minn Vatter von d`m riesigen Land Russland un von d`n grauten Sunnenblaumenfeldern vertallte. Sehr nodenklich worde hei, wenn hei von ennem Vörrfall vertallte, de emm balle dat Läwen gekostet hädde. Med anderen Soldoten hadde hei seck tau ennem Utrett veraffredet. Weil hei seck vörrher noch de Hoore schnieden leet, hadde hei seck verschbädt, de anderen woren schonn vörrgeredden un worden alle von Partisanen ümmegebracht.

 

Med d`n russischen Kriechsgefangenen konnte seck minn Vatter up russisch ungerhallen. Hei kannte sogar dat Dorp ennes d`r Gefangenen. Mehrfach nahm hei Breewe medde förr de Angehörijen, wat schdreng verboden wor.

 

1942 worde eck ingeschault. De Lehrer Schulze wor sehr schdrenge un benutzede auch schonn mol d`n Schdock, awwer de Kinger hann vell bie emm gelärt. Wenn mie morgens in d`n Klassenraum kamen, mossden mie als Morgengruß „Heil Hitler“ säjen un de rechte Hand häwen. Als Schaulkinger mossden mie auch Altmaterial un Heilkrüder sammelen wie Kamillen, Schopsgarwe, Gäusefingerkrut, Brennnetteln, Gäusebläumekes, Himpern-un Brombeerbläder, Voggelbeeren, Tollkirschenwortelen. De Heilkrüder mossde me t`heime drüjen un dann in d`r Schaule affläwwern. Auch up d`m Daakbodden d`r Schaule worden Heilkrüder tem Drüjen utgelächt.

 

De Lehrer Schulze häd d`n Kingern dat Fahrradfahren verboden, weil hei meinte, dat Gummi förr de Fahrradreifen würde von d`n Soldoten an d`r Front neudiger gebrucht.

 

Im Laupe det Krieges worden Benzin un Diesel knapp, un so worden velle Fahrzeuge med ennem Holtvergaser utgeschdattet. Auch de Trecker von Wilhelm un Heinrich Schlömer ut Körbach, de in Meinerkusen de Melk fohren, wor als Holtvergaser ümmegebugged. Vorne vörr d`r Hauwe wor enn grauter, runder Kättel angebracht, de med ganz kleine gehackeden Holt beheized worde. De Kättel mossde rechttiedich angeheized wären un dann konnte me med Holtgas fahren. Sone Kraft, wie med Diesel hadden düsse Fahrzeuge nid, am Melme gawed schonn manchmol Schwierichkeiten, dann mossde se anhallen un noheizen.

 

In d`n Johren aff 1943 gawed ümmer öffters Fliegeralarm. In Körrbach woren einije Sirenen, de me in Meinerkusen hören konnte. Bie Alarm ging de ganze Familie innen Keller, enn Koffer, in d`m wichtije Papeere un andere wichtije Sachen woren, nahm me medde innen Keller.

 

Auch de Schaulkinger mossden bie Fliegeralarm innen Schaulkeller bis de Sirenen Entwarnung gawen. Mehrfach wurden up d`r Bahnschdrecke de Züge von feindlichen Fluchzeugen beschooten.

 

Zwischen d´n Buurenhöwen Hamel un Meyer wurde enn Lastwagen d`r Firma Neuhaus, Läwensmiddelgrauthandel, ut Körrbach von Fluchzeugen angegreppen un beschädicht. Minn Oppa wor 100 Meter entfernt im „Siegen“ med Gülen an Ackern. Hei leet seck nid ut d`r Rugge brengen und häd widdergeackert. Sinn Kommentar: De Deuwel will meck noch nid. Minn Oppa wor, wie hei sächte, enn Anti-Nazi. Hei schannte oft öwwern Hitler, dat hedde emm Kopp un Kragen kosten können. De Name Hitler kam nid öwwer sinne Lippen, hei sächte ümmer: „De Östreicher“.

 

 

 

In d`r Nacht vom 16. up 17. April 1943 worde de Edertalschperre von englischen Fluchzeugen angegreppen un schwor beschädicht. Weil de Waterstand im Edersee sehr hauch wor, hadden de gewaltigen Watermassen grauten Schaden angerichtet. Velle Menschen, de vom Water öwwerrasched worden, kamen ümmed Läwen. Eck kann meck dran erinnern, dat dagelang daudet Veih med Lastwajen no d`r Affdeckerrijje in Körrbach gefahren worde. Einige Tied schpäder wor eck med minner Motter in Affoldern un hawwe de schlemmen Verwüstungen gesehn.

 

In Erinnerung geblewwen is mie auch de Luftangrepp up Kassel am 21. Oktober 1943. De Hemmel öwwer Kassel wor von d`n grauten Bränden so helle erlüchtet, dat me dat bis no Meinerkusen sehen konnte. In wennigen Stunden wor Kassel enn riesiger Trümmerhaupen. Als Folje dovon kamen ümmer mehr Utgebombete, vörr allem ut Kassel, no Meinerkusen, wodörch auch de Zahl d`r Schaulkinger ümmer grötter worde.

 

Weil de deutsche Wehrmacht ümmer mehr Güle bruchde, mossden velle Buuren ärre Güle affgewwen, so auch mie, Wilhelm Schäfer-Kutschers,

 

als Ersatz krechden mie twei Ossen als Zuchtiere förr de Landwirtschaft.

 

Wenn de Ossen mol richdich arwedden un tehn mossden, lächten se seck einfach henn. Wat häd minn Oppa geschannt.

 

.

 

Am 22. April 1944 schbellte seck öwwer Meinerkusen enn Luftkampf aff. Sess Fluchzeuge worden affgeschooten, fief deutsche un enn englisched Fluchzeuch. Se gingen alle uterhalf det Dorpes nedder, sodadded kenne Schäden gaf. Einige Fluchzeuge woren nur beschädicht un nautgelandet, dat wor förr uns Kinger enn besondered Ereichnis. Minn Vatter wor grade up Orlaup un wor an düddem Daach med d`n Gülen up d`r Stejjeräupe. Eck seh noch vörr mie, wie hei med d`n Gülen un Wajen in vullem Galopp d`r Schdroote rupp kam un in de uppenschdonnde Schüre fohr.

 

sofort angefangen, de Brüjje wedder uptebuggen. Nachts mossden Männer un Kriechsgefangene ut Meinerkusen, auch med Gülegeschbannen, in de Rejjerbach, ümme kriechswichtige Gödder ümmeteladen. Noch im Juli 1945 worde angefangen, de Brügge wedder te reparieren, aff 22. Juli 1946 konnten de Züge wedder fahren.

 

 

 

Gegger Enge det Kriejes gawed in Meinerkusen un auch in d`n anderen Dörpern plötzlich enne graute Katuffelkäferplage. De Käfer un auch de Katuffelkäferlarven fraten in korter Tied ganze Katuffelschläge kahl. Weil me freuher de Katuffelkäfer in unser Geggend gar nid kannten, worde angenummen, dat de Amis odder de Engländer de Käfer ut d`m Fluchzeuch affgeschmetten hädden. De Käfer verbreideten seck schlachartich öwwert ganze Land. Schpritzmittel und Spritzgeräte zum bekämpfen der Käfer gawed noch nicht. So bleff nix anderes öwwerich als de Käfer un Larven intesammeln. De Termin dotau wurde in gewissen Affschdänden vom Bürgermeister bekannt gegett. Ut jeder Familie mossde seck Personen dodranne bedeiligen. Auch de älleren Schäuler mossden seck med d`r ganzen Klasse bedeiligen.

Auch Hamels Reinhard kam med ennem grauten Schrecken dovon, hei wor up d`m Papendal med d`n Gülen an ackern. Als hei merkede, dat öwwer Meinerkusen enn Luftkampf im Gange wor, schbannte hei de Güle vörr d`n Wajen un fohr im Galopp no Heime. Korrt vörr d`m Dorpe, etwa an d`r Linge, worde sinn Wagen von enner Koggel gedroopen. Reinhard Hamel bleff unverletzed, hei schprung vom Wagen un nahm im Grawen vulle Deckung. De Güle fungen d`n Wäch no Heime alleine, un de Reinhard ging, als et wedder ruhich am Hemmel wor, t`Faute no Heime.

 

 

 

Am 5. Oktober 1944 worden öwwer Körbach Bomben affgeschmetten, 45 Familien worden obdachlos. Ziel det Angrepps woren de Conti-Werke, gedroopen wurde awwer öwwerwiegend dat Gebäude vom VEW.

 

 

 

De Rejjerbachbrüjje bie Selbach worde am 18. März 1945 am hellen Daage bombardiert. Von Meinerkusen ut konnte eck sehn, wie de feindlichen Fluchzeuge de Brüjje ümmer wedder anflogen, se worde dann auch schwor gedroopen, sodat kenn dörchgonnder Isenbahnverkehr mehr möchlich wor. Up d`m Rückflug hann de Bomber dann öwwerich geblewwene Bomben öwwer d`m Kettelbusch affgeschmetten. De Bombentrichter sinn hödde noch t`sehn. Med Hauchdruck worde

iddel un Schpritzgeräte tem bekämpfen d`r Käfer gawed öwwerhaupt nid. So bleff nix anderes öwwerich, als de Käfer un Larven intesammelen. De Termin dotau worde in gewissen Affschdänden vom Bürgermeister bekannt gegett. Ut jeder Familie mossde seck enne Person beteiligen. Auch de älleren Schäuler mossden seck med d`r ganzen Klasse dodranne beteiligen.

 

In d´n lessden Kriegsjohren gawed no Gerüchten Pläne, im Bereich det Koppelberges ennen ungerirdischen Fluchplatz te buggen, dotau issed nid mehr gekummen. Wör düsse Plan ter Utführung gekummen, dann wör Meinerkusen enn wichtiges Ziel förr de feindlichen Bomber gewässt. Obbed düsse Pläne wirklich gaf, weit me nid genau.

 

 

 

De Schaule un de Kingergooren mossden im Dezember 1944 geschlooten wären, weil de Wehrmacht düsse Räume belächde.

 

Fast jeden Daach konnte me gewaltige feindliche Bomberverbände am Hemmel beobachten, welke in Richtung Süddeutschland flogen, ümme öwwer d´n Industrieschdädten de verheerende Bombenfracht affteladen. Fast ungehingert konnte se unse Gebiet öwwerfleegen, de deutsche Luftwaffe hadde d´m nix entgeggentesetten. De Lufthoheit wor schonn lange verloren gegonn.

 

 

 

Im Johre 1945 kam de Kriechsfront ümmer nöher. Am Austersunnowend horrten mie, wie de amerikanischen Panzer up d`r Itterschdroote no Körrbach rollten. De Körrbacher Bürjermeister Zimmermann fohr d`n Panzern med enner witten Fahne entgeggen un häd domedde de Schdadt vörr grautem Schaden bewahrt.

 

De Menschen im Dorpe woren alle in grösster Angesd, weil se nid wussten, wat kummen wörde. Offwoll eck domols erst nejjen Johre alt wor, hawwe eck ut d`r Hakenkrüzfahne dat Hakenkrüz rutgeschnedden un im Köckenherd verbrannt. Ut d`m Rest von d`m rauden Schdoff häd minne Motter mie schbäder enne Turnhose genäjjed.

 

Als mie am Austersunndachmorgen ut d`m Fenster kuchden, woren de Amis auch in Meinerkusen. Unse Nowerslüde Graß un Höhne un noch andere an d`r Hauptschdroote mossden ärre Wonnungen verlooten, se worden von d`n Amis besatt. Panzer woren im ganzen Dorpe verdeilt, Geschütze un MG-Schdellungen worden ingegrawen. An d`r Hauptschdroote wor ne MG-Schdellung in d`r Kiesgruwe näwen Schären un up d`r anderen Schdrootensiede vörr Elfebers Schüre. Bie Christian Köhler up d`r Wesse näwen d`m Husse woren Geschütze Richtung Melm in Schdellung gebracht.

 

Mie hann uns erst gar nid ut`n Husse getrugged, awwer irjendwanne mossden mie dann doch rut unt Veih versorgen. Velle Hüsser worden von d`n Amis dörchsocht, auch unsed Hus. Dobie hann se unsen selwergemachten Wien gefungen. Minn Oppa mossde erst enn Glas dovon drinken, domedde se secker woren, dat de Wien nid vergiftet wor. Dann hannse auch dovon gedrunken. Unsen Russen Peter hann se so besoopen gemacht, dat hei dree Dage in d`r Ecke lach. Enn anderer Russe, de bie Köhlers wor un Boris heet, dachte, minn Oppa hädde d`n Peter vergiftet un woll med d`m Messer an minn Oppa. Nur med Möjje konnten mien dovon affhallen. Enn Ami hadde im besoopenen Koppe unsen Geldbüdel meddegenummen. Am anderen Daage, als hei wedder nüchtern wor, häd hei d`n Geldbüdel weddergebracht un häd seck entschuldicht. Mie Kinger hadden recht balle Kontakt med d`n Amis un krechden auch mol enn Schdücke Schokolade. Geggenöwwer d`n Menschen im Dorpe hann seck de Amis im Grauten un Ganzen korrekt verhallen.

 

1945 gawed de Dorpschdrooten Lärchenweg, Fliederweg un Feldgarten noch nid. Von Köhlers, jedz Forststraße bis an de jedzige Hainstraße un up d`r anderen Siede widder no Schdriekers (Müllers) Willem (jedz Horst Graß) wor alles noch Wesse. Up düsser Wesse schdunden velle Ami-Fahrzeuge.

 

Bie Graßes Willem hadden de Amis enn Motorrad entdecked, domedde sinn se ümmer öwwer ne Wippe gefahren, bissed Motorrad kaputt wor. Bie ennem Jeep hadden de Amis dat Lenkrad so fessdegebungen, datte d`n ganzen Daach im Kreise fohr. Förr uns Kinger gawed ümmer watt te sehn.

 

 

 

De Inmarsch d´r Amis hädde fast tau enner Kataschdrofe förr unse Dorp wären können. Enn Luftwaffenoffizier, de bie enner no Meinerkusen evakuierten Familie up Orlaup wor, woll med terüjje marschierenden Soldoten enne Ortsverteidigung organisieren. Hei hadde seck in Körrbach Panzerfäuste besorged un erwartete de Ami-Panzer ut Richtung Vöhle odder Sässenhusen in d`r Ermeke. Enn paar ällere Männer ut Meinerkusen hadde de Luftwaffenoffizier Vogt getwungen, in d`r Ermeke Schützengräwen uttehäwen. Als de Amis dann awwer von Frankenberg öwwer Itter no Körrbach fohren, gaf hei up un wor dann verschwunden. Enn Glücke förr Meinerkusen.

 

 

 

De russischen Kriechsgefangenen, de im Dorpe bie d`n Buren arweddeten, woren med d`m Inmarsch d`r Amis frie, se blewwen awwer noch in Meinerkusen. Up Hof Lutterbach, wo auch domols enne Schnapsbrennerijje wor, hann de Russen geplündert. Med grauten Melkkannen hollten se seck d`n Sprit, de ennen Alkoholgehalt von 96% hadde. De Folje dovon wor, dat se dagelang besoopen woren. So wor dat auch bie d`m Russen, de bie Vagieners wor. Im besoopenen Koppe feng hei an t`randalieren. Vagieners Martha hollte Schosterjaustes Henner un sinnen Vatter tau Hülpe. Schosterjaustes Oppa schloch d`m Russen meddem Schwengel vörrn Kopp. De Lage worde sehr gefährlich, de Russen rotteten seck tesammen, velle woren gewaltbereit. Se heelen auch ennen amerikanischen Militärlastwagen an, de med twei Negern besatt wor. De Russen versochten, d´n Amis up russisch klar t`maken, dat im Dorpe Banditen wören. Verschdonn hann de Amis kenn Wort, awwer se hann d`n Vörrfall widdergemeldet.

 

Im Dorpe worde de Lage ümmer gefährlicher, de älleren Männer, de nid ingetogen woren, kamen t`sammen, bewaffneten seck med Graweschüppen un Mistgawwelen un machten Jacht up de Russen. Manche hann seck verschdickelt, andere flüchteden bis no Körrbach, wo up d`m Conti-Gelände enn Upfanglager förr de Russen wor. Schosterjaustes Henner un sinn Vatter mossden seck dann dagelang verschdickelen, weil de Russen beiden nom Läwen trachteden. In d´r Nacht no düddem Vörrfall kamen de Amis wedder in`t Dorp un dörchsochten de Hüsser, se togen awwer balle wedder aff, weil se nix Verdächtiges gefungen hadden.

 

Enn Russe, de bie Bäckerchristes gearwedded hadde, kam nochmol terüjje un häd seck bie Bäckerchristes enn schworten Anzuch unnen Zylinder gehollt, dann nahm hei vom Gutshowe d`n Rietgul un jachte im Galopp dörrjed Dorp. Schbäder worde vertallt, dat in Körrbach im Russenlager de eigenen Lüde emm uppen Holtklutz d`n Kopp affgeschlonn hann.

 

De Sicherheitslage wor in düsser Tied sehr schlecht, weil seck velle zwielichtige Geschdalten in d´r Geggend upheelen. Dat mossden mie auch erfahren. Mie hackeden Dichwortelen up d´r Schdeggereupe un hadden twei Fahrräder in d´r Hecke am Feldrand affgeschdallt. Als mie owends wedder no Heime fahren wollten, woren unse Fahrräder geschdohlen. Einige Tied schpäder worden uns nochmol twei Fahrräder geschdohlen un zwar von ennem jungen Mann, de bie uns wonnte un verkösticht wurde un doförr uns in d´r Landwirtschaft gehulpen häd.

 

 

 

Up d´r Schdrote dörch Meinerkusen woren velle Menschen ungerwägens, de ut d´n deutschen Ostgebieten vörr d´r russischen Armee geflüchtet woren un schonn velle Wäken ungerwägens woren. Med Fahrrädern, t`Faute, med Handwagen odder auch vereinzelt med Gülegeschpannen und Wagen versochten düsse Menschen, de nur dat Allerneudichste meddeführen konnten, irgend enn Ziel te erreiken.

 

 

 

Während de Amis Meinerkusen besatt hadden, worde noch enn einzelned deutsched Fluchzeuch affgeschoten. De Pilot landete med d`m Fallschirm in enner haugen Pappel bie Jungermanns. Dat Fluchzeuch schdörrtete do aff, wo freuher de Schportplatz wor. Dat is dat Gelände twischen Lärchenwäch un Feldgooren, wo domols noch Greunland wor. De Schportverein häd dat Fluchzeuch schbäder utgegrawen un als Schrott verkofft.

 

 

 

Am 8. Mai 1945 wor de Kriech t`Enge. Deutschland hadde kapituliert.

 

Meinerkusen horrte tau d`r amerikanischen Besatzungszone.

 

 

 

In Käkannes Schüre schdund enn defekter Lastwagen d`r Wehrmacht, de med allerlei Utrüstungsgeggenschdänden förr de Soldoten, wie Gasmasken, Koppel, Pistolen-un Paronentaschen, Feldgeschirre usw. beladen wor. Dat wor förr uns Junges von d`r Hauptschdroote enn Paradies. Ümmer wedder sinn mie heimleck in de Schüre gegonn un hann uns Sachen gehollt. Natürlich mossden mie höllisch uppassen, dat mie von Amis, de im Dorpe woren, nid erwisched worden. Mie hadden je wägen d`r Kriechsjohre kaum Schbellsachen.

 

De Schaule wor von d`n Amis belächt un worde erst im Herwesd 1945 wedder friegegett. Int Dorp kamen velle Heimatverdrewwene ut d`n deutschen Ostgebieten un worden bie d`n Meinerküser Familien ungergebracht. De politischen Leiter uten Dorpe worden verhaftet un in de Internierungslager in Darmstadt un Ludwigsburg gebracht. Auch unse Lehrer Schulze worde interniert. De Schaulungerricht feng am 1.11.1945 wedder an med d`m ut Schlesien stammenden Oberstudienrat Dr. Behlen un sinner Dochter, Frau Göpel, de als Schaulhelperin ingeschdallt worde. De Schäulerzahl wor up öwwer 100 angewossen.

 

Polnische Zwangsarwedder, de in Körrbach in d`r Kolonie ungergebracht woren, machten de Geggend unsecker, se ungernahmen Raubzüge un Öwwerfälle. Im Ort worden Nachtwachen upgeschdallt, ümme seck dogegger t`schützen.

 

1946 wor de wirtschaftliche Lage noch sehr schlecht. Et fehlte an Läwensmiddeln, Kleidunge, Brennschdoffen un allem Möglichen. De Bewonner ut d´n grauten Schdädten ungernahmen Hamsterfahrten up de Dörper, ümme Läwensmiddel geggen allerlei Geggenschdände un Kleingeräte intetuschen. Velle Schdadtbewonner erinnerten seck an ärre wietläufige Verwandtschaft uppen Lande, ümme etwas tem Öwwerläwen t`bekummen. De Schworrthandel blöggede an allen Ecken, offwoll düsse Oort von Handel schdrenge verboden wor. Et gaf oft Kontrollen, we erwisched wurde, mossde med Schdroofe räcknen, de Tuschware wurde beschlagnahmt. Förr Geld, wovon genoch do wor, konnte me nix käupen. De gängige Währung wor Botter, Schpeck odder Ähnliches.

 

 

 

Unse Lehrer Schulze wor intwischen auch entnazifiziert un als Meddeläuper ingeschdufed, hei betahlte enne Geldbuße von 1400.- RM un worde am 1.11. 1946 wedder als Lehrer ingeschdallt. De Schäulerzahl wor up 135 angeschdejjen.

 

Als de Polen Körrbach verlooten hadden, worded wedder ruhijer un seckerer im Lande. Wirtschaftlich ginged langsam, awwer schdetich berchup.

 

 

 

Düdde Upteiknungen, de eck neddergeschrewwen   hawwe, erhäwen kennen Anschpruch up Vullschdändichkeit. Eck hawwe dütt alles als Kind erläwed, bie Kriechsenge wor eck grade mol neggen Johre alt. Förr meck is erschdaunlich, dat doch sovell von düdden schlemmen Ereichnissen in minner Erinnerung haften geblewwen is.

 

 

 

Wilhelm Schäfer